Bossen
De bossen van de gemeente Lelystad zijn vooral bedoeld voor recreatie. Bij het beheer ligt de nadruk op de belevingswaarde en de voorzieningen voor de bosbezoekers. De overige functies van de bossen zijn de natuur- en landschappelijke waarde en houtproductie. Sinds 1980 zijn de gemeentebossen in beheer en eigendom van de gemeente Lelystad.
FSC®-keurmerk
De gemeente Lelystad beheert haar bossen volgens de richtlijnen van de Forest Stewardship Council (FSC). Het FSC-keurmerk garandeert onder andere dat het bos op een duurzame wijze in stand wordt gehouden. De gemeente Lelystad beheert in totaal ruim 430 hectare bos- en natuurterreinen. Hiervan is ruim 330 hectare onder het FSC keurmerk gebracht.
Aanleg
De gemeentebossen van Lelystad zijn vrijwel allemaal aangeplant rond 1967 door de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders. Bij de aanplant is in de soortkeuze rekening gehouden met de aanwezige grondsoort. De bossen zijn voorzien van drainagebuizen.
Bij de aanplant zijn ca 20.000 boompjes per hectare geplant. Daarna is het bos regelmatig gedund, waarbij gedeeltelijk gewerkt is volgens de toekomstbomen methode. Bomen die voor de toekomst behouden zijn vanwege hout-, belevings- en/of natuurwaarde worden vrijgesteld van concurrerende bomen. Met uitzondering van de populieren en wilgenpercelen, waarvan een groot deel inmiddels is omgevormd, zijn de oudste bomen in Lelystad bijna 50 jaar oud.
Beheer
In de komende beheerperiode ligt het accent onder andere op het versterken van de aanwezige bosranden en het maken van nieuwe bosranden. Er komen meer structuurvariaties en het leefgebied van bijvoorbeeld vlinders en vogels wordt verbeterd. In sommige bosranden wordt zogeheten kruidenbeheer toegepast, om een meer geleidelijke overgang te creëren tussen het bos en open terrein. Ook ter verbetering van het leefgebied van flora en fauna.
Er wordt ook gekeken naar de mogelijkheden van waterberging in de bossen. Natte bossen worden hersteld, zoals bossen op rabatten (verhogingen tussen greppels). Andere mogelijkheden zijn het aanleggen van poelen of het verbreden van bestaande greppels en sloten. Voordat dergelijke ingrepen worden uitgevoerd, wordt eerst onderzoek gedaan naar de eventuele gevolgen.
Recente inrichtingsmaatregelen en kap
De bospercelen zijn steeds natter geworden. Bosbouwkundig is dit lastig, maar het gaat gedeeltelijk ook ten koste van de natuurlijke variatie. In 2014 zijn aan de rand van de orchideeënweide in het Oostervaartbos 2 poelen aangelegd. Bij de noordelijke poel is een op het zuiden gelegen wand steil afgewerkt, voor warmte minnende insecten.
Machinesporen
Bij de oogst van hout worden door de machines forse sporen getrokken in het bos. Normaliter worden deze vlak geschoven. Om de variatie in natte en droge delen te vergroten en daarmee ook de natuurwaarden voor de toekomst te vergroten, zijn de sporen niet afgevlakt, maar verder uitgegraven. Deze werkzaamheden zijn in het Oostervaartbos in de winter van 2014 – 2015 uitgevoerd.
Houtoogst
In de winter van 2014 – 2015 is er erg veel hout geoogst in het Oostervaartbos. Veel essen waren aangetast door essentaksterfte. Laten staan van deze bomen levert weliswaar veel dood hout op, maar gaat ten koste van de doelstelling om de bossen kostenneutraal te beheren.