Hoe gaat bemiddeling in zijn werk?
“Het eerste wat we doen is met die persoon of instantie praten. Dat kan vaak telefonisch, soms is een persoonlijk gesprek beter. We luisteren en inventariseren het probleem. Zo’n gesprek heeft een informeel en oriënterend karakter.”
Wat is jullie rol tijdens zo’n eerste gesprek?
“We luisteren actief. In deze fase laten we degene die een probleem met de gemeente heeft zijn/haar verhaal vertellen en uitleggen waar het hem/haar om gaat. Soms kunnen we dan al misverstanden ophelderen over de inhoud van een zaak. We verkennen dan ook wat het beste kan werken.”
Helpt alleen praten een geschil oplossen?
“Ja, door met elkaar te praten kom je er soms al uit. Vaak zit er meer achter, bijvoorbeeld een emotie of probleem. Soms heeft een bezwaar een lange voorgeschiedenis. Iemand maakt bijvoorbeeld bezwaar tegen een bouwvergunning van de buren, maar uiteindelijk blijkt dat het om een ruzie gaat. Dan gaan we het gesprek met de buren aan, via buurtbemiddelaars of door zelf de zaak op te pakken als dat bijdraagt tot het oplossen van het probleem tussen gemeente en de betreffende inwoner.”
En na het eerste contact?
“We vragen de desbetreffende vakafdeling van de gemeente naar hun kant van de zaak. We krijgen informatie over wat het motief is achter het omstreden besluit. In overleg met de partijen bepalen we dan welke werkmethode wordt ingezet. Uitgangspunt is dat de meest “laagdrempelige” methode wordt gekozen. Bijvoorbeeld afhandeling door de vakafdeling, met begeleiding door de gemeentemediator; of een informeel bemiddelingsgesprek/ bemiddeling zonder schriftelijke overeenkomst; of een mediation met overeenkomst.”
Komen de partijen er altijd uit?
“Dat hangt deels af van de wetten of regels. Als iets wettelijk niet kan, geeft de vakafdeling dat duidelijk aan. We willen niemand valse hoop geven. We zoeken wel actief naar alternatieven. Bij bemiddeling wordt heel breed naar het probleem gekeken en er worden soms oplossingen gevonden waar partijen in eerste instantie totaal niet aan hebben gedacht. In meer dan 80% van de gevallen blijken partijen in staat om het probleem helemaal of gedeeltelijk op te lossen. Vaak is door de bemiddeling de proceduretijd van het bezwaar korter geworden dan de wettelijke 10-14 weken. Dat is tijdwinst voor beide partijen. De klanten reageren bijna altijd positief. Iemand die in zee gaat met de gemeentemediator verliest overigens geen rechten. Het is puur een extra mogelijkheid, naast de formele bezwarenprocedure.”
Jullie zijn in dienst van de gemeente; hoe garanderen jullie onafhankelijkheid?
“Ja, ons werk is vertrouwelijk. Iemands privacy is gegarandeerd. Als mediators zijn we aangesloten bij de nationale vakorganisatie de Mediatorsfederatie Nederland (MfN). Verder is er een statuut interne mediator Lelystad vastgesteld, waardoor onze onafhankelijkheid en neutraliteit is gewaarborgd. De gesprekken met mensen vinden altijd plaats in Atolplaza. Dat is dus min of meer neutraal terrein. Als we echt in de rol van mediator aan het werk gaan, moeten we ons ook houden aan de gedragsregels en reglementen van de MfN. Dat is ook een waarborg.”