Opvolgingsonderzoek afvalverwerker HVC
De rekenkamer Lelystad heeft in 2013 / 2014, in samenwerking met 17 rekenkamer(commissies) van 19 gemeenten, een gemeenschappelijk onderzoek laten uitvoeren naar de relatie tussen de gemeente als aandeelhouder en de Huisvuilcentrale (HVC). Uit dat onderzoek kwam naar voren dat de risico’s die de aandeelhoudende gemeenten lopen, niet in goede verhouding staan tot de geringe zeggenschap die de aandeelhouders hebben. Deelnemende gemeenten hebben nauwelijks zeggenschap over de uitvoering en de bedrijfsvoering van HVC. De rekenkamer Lelystad heeft op 9 november 2017 haar onderzoek gepubliceerd naar de opvolging van de negen aanbevelingen uit het onderzoek uit 2014.
Uitkomsten HVC2 onderzoek
Naar aanleiding van het onderzoek uit 2014 hebben veel gemeenteraden van de deelnemende rekenkamer(commissie)s te kennen gegeven, actief betrokken te willen zijn bij het dossier HVC. Met dit tussentijdse onderzoek HVC2 - naar de opvolging van de aanbevelingen uit 2014 - wil de rekenkamer hen daarbij ondersteunen. Het HVC2-onderzoek gaat vooral over de vraag in hoeverre de afzonderlijke gemeentebesturen zelf aan de slag zijn gegaan met de aanbevelingen uit het eerdere onderzoek. Ook zijn we nagegaan of en in hoeverre de gemeentebesturen zelf actie hebben ondernomen richting HVC. De voortgang aan de kant van HVC is indirect in het onderzoek betrokken.
De aan dit onderzoek deelnemende rekenkamer(commissie)s trekken vier conclusies:
- De gemeenteraden hebben in het algemeen de aanbevelingen uit het eerste onderzoek naar HVC overgenomen.
- De colleges hebben in het algemeen deze aanbevelingen in onvoldoende mate opgevolgd.
- Er is niet tot nauwelijks afstemming tussen colleges over HVC binnen de provinciale grenzen.
- HVC heeft enkele acties ondernomen sinds het eerste HVC onderzoek.
De rekenkamer Lelystad geeft de Lelystadse raad drie aanbevelingen ter verbetering.
Meer weten over dit onderzoek?
U kunt meer lezen over dit onderzoek in de bijbehorende stukken. De rapportage over dit onderzoek bestaat uit:
- De aanbiedingsbrief aan de raad dient als uitgebreide samenvatting van het rapport. In deze aanbiedingsbrief lichten we in het kort toe, waar het onderzoek over gaat en wat de Lelystadse uitkomsten zijn. Ook geven we in het rood in deze brief per onderdeel aan wat de bestuurlijke reactie van het Lelystadse college was op dit rapport.
Voor de geïnteresseerde lezer hebben we daarnaast nog:
- het overkoepelende onderzoeksrapport HVC2 en
- de diverse bestuurlijke reacties van de colleges van de onderzochte gemeenten.
Presentatie aan de raad van Lelystad op 30 oktober 2018
U kunt de beeldvormende sessie over HVC2 hier bekijken.
U kunt de presentatie die de rekenkamer Lelystad heeft gegeven tijdens de sessie van 30 oktober 2018 hier downloaden.
Presentatie rol en positie raad bij NV HVC in 2017
Op 22 november 2017 vond een bijeenkomst over dit onderzoek naar HVC plaats in Emmeloord. Deze bijeenkomst was bedoeld voor de gemeenteraadsleden, betrokken bestuurders en betrokken ambtenaren van Flevolandse gemeenten die aandeelhouder zijn van HVC.
Rob de Greef – de onderzoeker – heeft de aanwezigen die avond meegenomen in de rol en positie van raadsleden bij de NV HVC. Onder andere de mogelijkheden om als raad grip te houden en te sturen kwam aan de orde. Evenals de voordelen om als raad regionaal afstemming te zoeken en op welke aspecten dat nuttig kan zijn.
U kunt de presentatie van die avond hier downloaden.
Uitkomsten onderzoek HVC uit 2014
Het rekenkameronderzoek uit 2014 ging over de manier waarop de gemeente Lelystad als aandeelhouder omgaat met afvalverwerker HVC. Daar nauw mee verbonden zijn vragen als: hoe zijn de risico’s verdeeld? Hoe past aandeelhoudersmacht bij de bestuurlijke verantwoordelijkheden en inbreng? Uit het eerste onderzoek naar HVC bleek onder andere, dat er grote risico’s verbonden konden zijn aan de gemeentelijke deelname in HVC. In het kort zijn deze risico’s:
- HVC heeft te maken met een afnemend aanbod aan verbrandbaar afval en een overcapaciteit bij de verbrandingsovens. Daardoor staan de inkomsten van HVC onder druk.
- HVC heeft indertijd met de aandeelhouders ballotageovereenkomsten gesloten, waardoor deelnemende gemeenten hoofdelijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de verliezen en schulden van HVC.
- Er doen zich risico’s voor op het terrein van (Europees) aanbestedingsrecht en ongeoorloofde staatsteun.
Het rekenkameronderzoek uit 2014 naar HVC is samengevat in een filmpje.
