Samenwerking in Flevoland onder de nieuwe Omgevingswet
De nieuwe Omgevingswet is een grote verandering in de Nederlandse wetgeving. De wet zal op 1 januari 2024 in werking treden. De Omgevingswet is niet alleen een juridisch en inhoudelijk vraagstuk, maar heeft ook gevolgen voor de organisatie van overheden, hoe ze diensten verlenen en hoe ze digitaal (samen)werken.
De wet gaat gelden zowel voor gemeenten en provincies als voor waterschappen en vereist dat lokale en regionale overheden hun beleid en de manier waarop ze het beleid uitvoeren, meer in samenhang met andere overheden bekijken. Tegelijkertijd houden de overheden ook hun eigen beleid. Soms kan het gebeuren dat het beleid voor de fysieke leefomgeving van de ene overheid botst met dat van de andere. In dat geval moeten de overheden samen een oplossing vinden.
Gezamenlijk rekenkameronderzoek
Het gezamenlijke rekenkameronderzoek naar de Omgevingswet richtte zich vooral op complexe, gebiedsoverstijgende vergunningaanvragen in de fysieke leefomgeving, waarbij de verschillende, Flevolandse overheidsinstanties moeten samenwerken. De hoofdvraag in dit gezamenlijke onderzoek was: 'Hoe gaan de verschillende overheden in Flevoland samenwerken om complexe problemen op te lossen wanneer de Omgevingswet van kracht wordt?' Deelvragen waren onder meer: 'Wat gebeurt er als er meningsverschillen zijn tussen de verschillende overheden?' en 'Wie heeft uiteindelijk de beslissende stem?' Dit onderzoek legde de nadruk op de rol van de gekozen (volks)vertegenwoordigers.
De één-loket-gedachte: een belangrijk principe bij de Omgevingswet
De rekenkamers van de gemeenten Almere, Dronten, Lelystad en Noordoostpolder, de Randstedelijke Rekenkamer en de rekenkamercommissie van het Waterschap Zuiderzeeland, hebben samen de invoering van de Omgevingswet in Flevoland onderzocht. Zij gingen na hoe de overheden in Flevoland gezamenlijk het idee van één loket kunnen uitvoeren. De één-loket-gedachte houdt in dat de overheid diensten, informatie en ondersteuning op één centrale plek of via één contactpunt aanbiedt aan burgers en bedrijven, om hen te helpen zonder dat zij daarvoor bij meerdere overheidsinstanties of websites moeten aankloppen. Bijvoorbeeld wanneer zij een vergunning willen aanvragen voor een aanbouw aan een woning of het bouwen van een nieuwe woning, de aanleg van wegen en fietspaden of andere projecten in de fysieke leefomgeving.
De samenwerking tussen overheden in Flevoland is voor verbetering vatbaar
Het gezamenlijke rekenkameronderzoek wijst uit dat de onderzochte gemeenten, de provincie en het waterschap in Flevoland nog niet voldoende samenwerken bij de voorbereidingen voor de Omgevingswet, die volgend jaar van kracht wordt. Het onderzoek laat ook zien dat de onderzochte Flevolandse overheden nog te weinig afstemmen over hoe om te gaan met aanvragen en vergunningen die meerdere overheidsinstanties betreffen. Door het ontbreken van duidelijke afspraken kan het langer duren om dergelijke aanvragen te behandelen, dan de voorgeschreven termijn van acht weken. Het gebrek aan afstemming is problematisch vanwege dringende maatschappelijke kwesties, zoals het grote tekort aan woningen, en de snelheid waarmee ze moeten worden aangepakt. Het rapport benadrukt dat, hoewel lokale overheden wel samenwerken, er nog geen blijvend contact is over de Omgevingswet tussen politici van de diverse onderzochte Flevolandse overheden.
