College legt Kadernota 2025 – 2028 voor aan gemeenteraad

Geplaatst: 25-4-2024

Het college van Lelystad heeft dinsdag 23 april 2024 de kadernota 2025 - 2028 aan de raad aangeboden. De kadernota wordt ieder jaar in het voorjaar opgesteld en bevat de kaders voor het opstellen van de programmabegroting voor het aankomende jaar. Met het vaststellen van de kadernota 2025 – 2028 wordt duidelijk dat er sprake is van structurele tekorten. Gemeenten worden gekort op het gemeentefonds en ook voor Lelystad betekent dit dat er moeilijke keuzes gemaakt moeten worden.

Structurele tekorten door minder geld van het Rijk

Deze kadernota 2025 – 2028 is tot stand gekomen op basis van de informatie zoals we die nu kennen. Zoals gebruikelijk is er in dit proces gekeken naar onontkoombare ontwikkelingen en noodzakelijke actualisaties van budgetten. Op dit moment wordt er een tekort verwacht in 2025 van iets meer dan €5 miljoen. Met ingang van 2026 is er sprake van een tekort dat schommelt rond de €17 miljoen per jaar. De voornaamste oorzaak van deze tekorten is dat Lelystad – net als alle andere gemeenten – de komende jaren minder geld ontvangt vanuit het gemeentefonds.

Wanneer deze bezuiniging op het gemeentefonds niet wordt teruggedraaid, zullen gemeenten fors moeten bezuinigen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) doet er alles aan om de partijen die aan het onderhandelen zijn over de vorming van een nieuw kabinet hiervan te overtuigen. Het is lastig te voorspellen of deze signalen opgepakt zullen worden. Op landelijk niveau is er ook geen geld beschikbaar en zal er naar verwachting ook bezuinigd moeten worden. De VNG adviseert gemeenten dan ook om alvast aan de slag te gaan met het voorbereiden van bezuinigingsmaatregelen.

Procesvoorstel om te komen tot een sluitende begroting

In verband met de structurele tekorten bevat deze kadernota 2025 – 2028 géén bijstellingen met een wenselijk karakter. Het tekort zou daardoor nog verder oplopen en het college vindt dit niet verantwoord. De prioriteit ligt op dit moment bij het in beeld brengen van ombuigingsmogelijkheden, zoals ook door de VNG wordt geadviseerd.  

Wethouder Dennis Grimbergen: ‘De financiële situatie noodzaakt tot afweging en scherpte. Niet alles wat we willen is meer mogelijk, waardoor keuzes onvermijdelijk zijn. Met een verwachte bezuinigingsopgave van €17 miljoen per jaar wordt van een ieder veel gevraagd. We moeten een stap terug om weer vooruit te komen, zonder hierbij het belang van de inwoners uit het oog te verliezen.’  

De ambtelijke organisatie is om die reden gevraagd over de hele linie van de gemeentebegroting inzichtelijk te maken wat de consequenties zijn van diverse ombuigingsmogelijkheden. Als vertrekpunt hierbij wordt gebruik gemaakt van de informatie vanuit het proces ‘Zero based begroten’. Via deze methodiek zijn alle budgetten in de gemeentebegroting doorgelicht en is duidelijk gemaakt welke activiteiten worden uitgevoerd. De stap waar op dit moment aan gewerkt wordt is de vertaalslag van deze uitgevoerde activiteiten naar concrete ombuigingsmogelijkheden.

Het college zal de raad nog voor het zomerreces een pakket aan maatregelen voorleggen, zodat besluitvorming over de te nemen ombuigingsmaatregelen verwerkt kan worden in de programmabegroting 2025 – 2028. 

Oog houden op de toekomst

Ondanks dat er lastige besluiten genomen moeten worden is het noodzakelijk om de inkomsten en uitgaven met elkaar in evenwicht te brengen. Een gezonde financiële positie is een belangrijke randvoorwaarde om ook in de komende jaren focus te kunnen houden op wat voor Lelystad belangrijk is.

De fysieke ontwikkelingen die in gang zijn gezet zullen de stad verder brengen. Op korte termijn gaat het dan om de werkzaamheden in het stationsgebied en het slaan van de eerste paal in Hanzepark. Het Waterfront, Campusgebied Midden en Stadshart zijn stuk voor stuk plannen die de aantrekkelijkheid van de stad vergroten. Daarnaast zal de woningbouw een boost krijgen met de voortgang van ZuiderC. 

Het belang van de gemeenschap staat daarbij voorop. De Lelystadse samenleving is divers, krachtig en vol creativiteit. Bij de plannen voor het skatepark denken jongeren actief mee. Dat is een voorbeeld van hoe het college jongeren blijft betrekken bij relevante onderwerpen. Het tot stand komen van nieuw speelruimtebeleid is daar ook een voorbeeld van.

Binnen het sociaal domein moeten we doen wat het beste is, passend bij de vraag van inwoners. Wel moeten we kritisch zijn en blijven op de ondersteuningsmaatregelen die we aanbieden. Passende ondersteuning is lang niet altijd zoveel mogelijk hulp of zware professionele ondersteuning. We gaan uit van de capaciteiten van onze inwoners en de kracht van de samenleving.

Planning

Besluitvorming door de gemeenteraad is voorzien op dinsdag 18 juni in eerste termijn en op dinsdag 2 juli in tweede termijn.